Kinderen leren niet, ze verwerven kennis

Jonge kinderen leren niet bewust, maar pikken ongemerkt informatie op die hen aangereikt wordt. Ze onthouden niet door regels toe te passen, maar zien regelmatigheden in gegevens. Ze leren niet, maar verwerven. In het taalonderwijs aan jonge kinderen zou de nadruk daarom meer moeten komen te liggen op het natuurlijk leren, in plaats van het aanleren van regels. Dat stelde prof. dr. Kees de Bot, hoogleraar toegepaste taalwetenschap aan de Rijksuniversiteit Groningen, gisteren tijdens de Taaldag Fryslân in Leeuwarden.

De studiedag, bedoeld voor mensen uit het basisonderwijs en de kinderopvang, werd door onderwijsbegeleidingsdienst Cedin georganiseerd op de Internationale dag van de talen. ,,Het geven van grammaticalessen aan kinderen van vijf jaar is onzinnig”, stelde De Bot. ,,Een kind verwerkt alleen wat het aankan. Je kunt jonge kinderen van alles willen leren, maar dat past niet in hun systeem. Het verwerven van taal op een natuurlijke manier, moet zo lang mogelijk door blijven lopen.”

De hoogleraar hield een pleidooi voor een integraal taalbeleid, waarin de nadruk ligt op hetgeen talen gemeenschappelijk hebben. Als een kind op jonge leeftijd meerdere talen tegelijk rijkelijk krijgt ‘aangeboden’, bevordert dat volgens hem de taalontwikkeling. ,,In Australië is een proef gedaan met een groep kinderen in de eerste klas. Ze kregen elke week één uur Italiaanse les. De Italiaanse taal beheersten ze natuurlijk na een jaar nog niet. Maar drie klassen verder bleek dat ze, vergeleken bij andere schoolgenoten, beter scoorden in de leeslessen. Als kinderen weten dat er meerdere codes zijn die hetzelfde uitdrukken, worden hun cognitieve vaardigheden beter.”

Wie jong begint, heeft meer tijd om talen goed te leren. Bovendien is volgens De Bot gebleken dat het leren van een derde of vierde taal op latere leeftijd gemakkelijker gaat als meertaligheid de basis is. Als op een basisschool Nederlands, Fries en Engels wordt gesproken, is het van belang dat de drie talen goed worden gescheiden, stelde hij. ,,Een kind maakt van nature geen onderscheid tussen de talen. Het heeft ook geen zin om te zeggen: dit is een Nederlands woord en dat is Fries. Je kunt een taal bijvoorbeeld koppelen aan een leraar, of aan een dagdeel. Zo kan de ontwikkeling van de ene taal die van de anderen ondersteunen.”

AnnekeVisser@http://www.frieschdagblad.nl/